Αρχή / Αρχική Σελίδα / Προδιαβήτης

Προδιαβήτης

Δρ. Θεοχάρης Ι. Κουφάκης, Διαβητολογικό Κέντρο, Α’ Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

 

Τί είναι;

Ως προδιαβήτης, ορίζεται η κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι μεν πάνω από τα φυσιολογικά, δεν πληρούν όμως τα κριτήρια για να τεθεί η διάγνωση του Σακχαρώδη Διαβήτη. Σύγχρονα επιδημιολογικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι στον ανεπτυγμένο κόσμο, το 1/3 περίπου του πληθυσμού εμφανίζει προδιαβήτη. Το εντυπωσιακό αυτό ποσοστό αντικατοπτρίζει την ολοένα και αυξανόμενη επίπτωση της παχυσαρκίας στις δυτικές κοινωνίες, δεδομένης της στενής σχέσης μεταξύ προδιαβήτη και υψηλού σωματικού βάρους. Τα άτομα με προδιαβήτη έχουν αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση Σακχαρώδη Διαβήτη, o οποίος υπολογίζεται περίπου στο 25-30% μέσα στα επόμενα 3-5 έτη, εάν δεν εφαρμοστούν οι κατάλληλες παρεμβάσεις. Δεν είναι ωστόσο βέβαιο ότι ο προδιαβήτης θα εξελιχθεί σε Σακχαρώδη Διαβήτη σε όλες τις περιπτώσεις.

Πως γίνεται η διάγνωση;

Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας, προδιαβήτης ορίζεται η κατάσταση στην οποία πληρείται ένα από τα παρακάτω κριτήρια:

  1. Γλυκόζη πλάσματος νηστείας 100 – 125 mg/dl (διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας) ή
  2. Στη δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη (γνωστή ως καμπύλη σακχάρου) μετά τη χορήγηση 75 g γλυκόζης από το στόμα, η τιμή της γλυκόζης πλάσματος στις 2 ώρες να είναι 140 – 199 mg/dl (διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη) ή
  3. Τιμή Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης (HbA1C) 5.7 – 6.4 %

Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την ύπαρξη προδιαβήτη;

Ο προδιαβήτης θα πρέπει ιδανικά να αντιμετωπίζεται ως μία ξεχωριστή οντότητα, παρά απλά ως αυξημένος κίνδυνος για εμφάνιση διαβήτη. Mελέτες δείχνουν συσχέτιση του προδιαβήτη με άλλες νοσολογικές καταστάσεις, όπως παχυσαρκία, υπέρταση, διαταραχές των λιπιδίων αλλά και αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο (έμφραγμα του μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο κ.α.). Δυστυχώς, μόλις ένα 7% των ασθενών με προδιαβήτη γνωρίζουν ότι έχουν διαταραχή των επιπέδων γλυκόζης του αίματος. Είναι σημαντικό να τον διαγνώσουμε εγκαίρως, έτσι ώστε εφαρμόζοντας τις κατάλληλες παρεμβάσεις, να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης απώτερων επιπλοκών.

Ποια άτομα θα πρέπει να ελεγχθούν για ύπαρξη προδιαβήτη;

  1. Όλοι όσοι είναι άνω των 45 ετών.
  2. Ενήλικες υπέρβαροι ή παχύσαρκοι (Δείκτης Μάζας Σώματος/ΒΜΙ > 25 kg/m2) – ανεξάρτητα από την ηλικία τους – οι οποίοι έχουν τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση διαβήτη. Οι παράγοντες αυτοί είναι: συγγενείς 1ου βαθμού με διαβήτη, ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, υπέρταση, διαταραχές των λιπιδίων (HDL < 35 mg/dl, τριγλυκερίδια > 250 mg/dl), γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, μελανίζουσα ακάνθωση.
  3. Γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης.
  4. Ιστορικό προδιαβήτη.
  5. Άτομα με HIV λοίμωξη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο έλεγχος στις παραπάνω περιπτώσεις πρέπει να γίνεται ανεξαρτήτως συμπτωμάτων, δεδομένου ότι ο προδιαβήτης δεν πρόκειται να «προειδοποιήσει» με κάποιο σύμπτωμα, είναι δηλαδή ένας «ύπουλος» εχθρός.

Ποια είναι η αντιμετώπιση του προδιαβήτη;

Ακρογωνιαίος λίθος της αντιμετώπισης του προδιαβήτη αποτελεί η αλλαγή του τρόπου ζωής, με άλλα λόγια η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού «lifestyle».

Πιο συγκεκριμένα προτείνονται:

  • Απώλεια τουλάχιστον 7% του σωματικού βάρους
  • Υιοθέτηση διατροφικού προτύπου κατάλληλου για προδιαβήτη (ενδεικτικά Μεσογειακό, χαμηλών θερμίδων, χαμηλών λιπαρών, DASH).
  • Τουλάχιστον 150 λεπτά άσκηση (γρήγορο βάδισμα) την εβδομάδα

Τα παραπάνω μέτρα είναι ικανά να οδηγήσουν στη μείωση της πιθανότητας ανάπτυξης Σακχαρώδη Διαβήτη σε ποσοστό έως και 58%.

Παράλληλα με τα παραπάνω, κάποιες επιστημονικές εταιρείες προτείνουν τη χρήση μετφορμίνης σε ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού, και πιο συγκεκριμένα:

  1. Σε παχύσαρκα άτομα με BMI ≥ 35 kg/m2 και ηλικία < 60 ετών
  2. Σε γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης (ειδικά αν συνυπάρχουν πρόσθετοι παράγοντες για ανάπτυξη Σακχαρώδη Διαβήτη).

Συμπερασματικά, ο προδιαβήτης αποτελεί ένα ισχυρό «σήμα κινδύνου» για την κατάσταση της υγείας, το οποίο θα πρέπει να αξιολογείται και να αντιμετωπίζεται με τη δέουσα προσοχή. Εάν ληφθούν εγκαίρως τα κατάλληλα μέτρα, είναι εφικτό να προλάβουμε την εξέλιξη του σε Σακχαρώδη Διαβήτη αλλά και να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τυχόν συννοσηρότητες.

 

Βιβλιογραφία

  1. Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία. Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διαχείριση του ατόμου με Σακχαρώδη Διαβήτη. 2021.
  2. American Diabetes Association. 3. Prevention or Delay of Type 2 Diabetes: Standards of Medical Care in Diabetes-2021. Diabetes Care. 2021 Jan;44(Suppl 1):S34-S39.

 

Top