Αθανασία Κ. Παπαζαφειροπούλου, Παθολόγος με εξειδίκευση στο Διαβήτη, PhD, MSc στη Βιοστατιστική, Επιμελήτρια Α΄, Α΄ Παθολογικό Τμήμα & Διαβητολογικό Κέντρο, ΓΝ Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ».
Το αλκοόλ δεν απαγορεύεται στον σακχαρώδη διαβήτη. Τα άτομα με διαβήτη μπορούν να απολαύσουν μια μικρή ποσότητα αλκοόλ. Μάλιστα, πολλές έρευνες δείχνουν ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ –από οποιοδήποτε ποτό– μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση για την υγεία μας. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι υγιή άτομα με ελαφριά έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ εμφάνιζαν μειωμένο κίνδυνο επίπτωσης διαβήτη τύπου 2 και αυξημένη ευαισθησία της ινσουλίνης.
Η κατανάλωση όμως θα πρέπει να γίνεται με προσοχή, είτε πρόκειται για διαβήτη τύπου 1 είτε τύπου 2, καθώς το αλκοόλ είναι ένα θερμιδογόνο συστατικό της διατροφής μας, το οποίο αποδίδει «κενές» θερμίδες (αποδίδει 7 Kcal/γρ). Θα πρέπει να τονισθεί ότι ενώ μια μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, η υπερβολική κατανάλωσή του μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα – μερικές φορές μάλιστα τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα μπορεί να μειωθούν επικίνδυνα, ειδικά για τα άτομα με διαβήτη τύπου 1. Πιο συγκεκριμένα, το αλκοόλ:
- Μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και να προκαλέσει αύξηση του καρδιακού ρυθμού
- Διεγείρει την όρεξη κι έτσι μπορεί να οδηγηθείτε σε υπερκατανάλωση φαγητού, η οποία με τη σειρά της μπορεί να επηρεάσει τον γλυκαιμικό σας έλεγχο
- Tα αλκοολούχα ποτά συχνά έχουν πολλές θερμίδες, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την απώλεια των περιττών κιλών.
- Υπολογίστε τις θερμίδες του αλκοόλ στο διατροφικό σας πλάνο. Αντικαθιστά δύο ισοδύναμα λίπους
- Το λευκό ξηρό κρασί, το τσίπουρο και τα ποτά τύπου ουΐσκι ή βότκα με νερό ή χυμό λεμόνι είναι σίγουρα οι πιο ασφαλείς λύσεις.
- Η μπύρα και τα γλυκά κρασιά περιέχουν υδατάνθρακες που μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα του σακχάρου του αίματος
- Αποφύγετε τα κοκτέιλ, τα γλυκά κρασιά και τα λικέρ. Σε περίπτωση που τα καταναλώσετε, αραιώστε τα με νερό, σόδα ή αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη
Αν καταναλώνετε αλκοόλ θα πρέπει να δώσετε προσοχή στα παρακάτω:
- Επιτρέπεται μέχρι 1 μονάδα αλκοόλης για τις γυναίκες και μέχρι 2 για τους άντρες ημερησίως (μια μονάδα αλκοόλης αντιστοιχεί σε 350 ml μπύρας 150 ml κρασιού ή 45 ml ηδύποτου και περιέχει 15 γραμμάρια αλκοόλης)
- Το μέγεθος του ποτηριού εξαρτάται από το ποτό. Έτσι για την μπύρα, επιτρέπεται 1 ποτήρι του νερού, για το κρασί ένα ποτήρι του κρασιού και για τα σκληρά ποτά (ούζο, τσίπουρο, ουίσκι, βότκα, ρούμι) μικρότερη ποσότητα
- Kαθώς το αλκοόλ μπορεί να μειώσει το σάκχαρο του αίματος, υπάρχει ο κίνδυνος της υπογλυκαιμίας. Για αυτό όταν το άτομο πίνει αλκοόλ ή σχεδιάζει να πιεί, θα πρέπει να μετρά το σάκχαρό του, πριν, κατά την διάρκεια και μετά το ποτό
- Θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί πολλά από τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας μοιάζουν με εκείνα της μέθης. Επίσης θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή γιατί υπογλυκαιμία μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και μετά από 24 ώρες από την κατανάλωση αλκοόλ
- Η κατανάλωση αλκοόλ θα πρέπει να γίνεται αργά και σε συνδυασμό με την κατανάλωση φαγητού (π.χ. πατάτες, ρύζι, ζυμαρικά, ψωμί, κράκερς), ώστε να αποφεύγεται η πιθανότητα υπογλυκαιμικού επεισοδίου
- Μετρήστε τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας πριν από τον ύπνο. Αν τα επίπεδα αυτά είναι κάτω από 100mg/dl καταναλώστε ένα σνακ όπως 1 φρυγανιά σικάλεως και 30g τυρί χαμηλών λιπαρών. Μόνο αν τα επίπεδα σακχάρου κυμαίνονται μεταξύ 100 και 140 mg/dl, τότε μπορεί να κοιμηθεί
- Μην ξεχνάτε ότι το αλκοόλ απαγορεύεται πάντα και σε όλους πριν την οδήγηση
Βιβλιογραφία
- Minzer S, Losno RA, Casas R. The Effect of Alcohol on Cardiovascular Risk Factors: Is There New Information? Nutrients. 2020 Mar 27;12(4):912.
- White ND. Alcohol Use in Young Adults With Type 1 Diabetes Mellitus. Am J Lifestyle Med. 2017 Jul 26;11(6):433-435.