Sodhi M, Rezaeianzadeh R, Kezouh A, Etminan M. Risk of Gastrointestinal Adverse Events Associated With Glucagon-Like Peptide-1 Receptor Agonists for Weight Loss. JAMA. 2023 Oct 5:e2319574. doi: 10.1001/jama.2023.19574. Epub ahead of print. PMID: 37796527.
Οι ασθενείς που λαμβάνου GLP-1 αγωνιστές έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών από το γαστρεντερικό σύστημα. Ωστόσο, ο κίνδυνος ανεπιθύμητων ενεργειών μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις ενδείξεις για τις οποίες χρησιμοποιούνται. Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Jama τον Οκτώβριο του 2023 μελετήθηκαν οι ανεπιθύμητες ενέργειες από το γαστρεντερικό σύστημα που σχετίζονται με τη λήψη GLP-1 αγωνιστών όταν χρησιμοποιούνται για απώλεια σωματικού βάρους.
Χρησιμοποιήθηκε ένα τυχαίο δείγμα 16 εκατομμυρίων ατόμων (2006-2020) από τη βάση δεδομένων PharMetrics Plus (IQVIA), που είναι μια μεγάλη βάση δεδομένων υγείας που καταγράφει το 93% όλων των συνταγών ασθενών σε εξωτερικά ιατρεία και των διαγνώσεων ιατρών στις ΗΠΑ μέσω της Διεθνούς Ταξινόμησης Νοσημάτων ICD-9 ή ICD-10. Στη μελέτη συμπεριελήφθησαν άτομα που εισήχθησαν σε αγωγή με σεμαγλουτίδη ή λιραγλουτίδη, που αποτελούν δύο αγωνιστές GLP-1, και άτομα που ξεκίνησαν αγωγή με βουπροπιόνη-ναλτρεξόνη, έναν παράγοντα απώλειας βάρους που δεν σχετίζεται με τους αγωνιστές GLP-1.
Η διάρκεια παρατήρησης ήταν από την πρώτη συνταγογράφηση ενός φαρμάκου της μελέτης έως την εμφάνιση νόσου των χοληφόρων (συμπεριλαμβανομένης της χολοκυστίτιδας, της χολολιθίασης και της χολοχολιθίασης), παγκρεατίτιδας (συμπεριλαμβανομένης της παγκρεατίτιδας από χολόλιθους), απόφραξης του εντέρου, ή εμφάνιση γαστροπάρεσης. Οι σχετικοί κίνδυνοι (Hazard ratio) προσαρμόστηκαν ως προς την ηλικία, το φύλο, τη χρήση αλκοόλ, το κάπνισμα, τη δυσλιπιδαιμία, τις επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα τις προηγούμενες 30 ημέρες καθώς και τη γεωγραφική τοποθεσία.
Στη μελέτη συμπεριελήφθησαν 4144 άτομα που ελάμβαναν λιραγλουτίδη, 613 που ελάμβαναν σεμαγλουτίδη και 654 που ελάμβαναν βουπροπιόνη-ναλτρεξόνη. Η χρήση αγωνιστών GLP-1 σε σύγκριση με τη χρήση βουπροπιόνης-ναλτρεξόνης συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παγκρεατίτιδας [προσαρμοσμένο HR (95% CI: 9,09 (1,25-66,00)], εντερικής απόφραξης [HR (95% CI): 4,22 (1,02-17), και γαστροπάρεσης [HR (95% CI): 3,67 (1,15-11,90)] ενώ δεν συσχετίστηκε με τη νόσο των χοληφόρων [HR 95% CI): 1,50 (0,89-2,53)].
Συμπερασματικά, η χρήση των αγωνιστών GLP-1 για απώλεια βάρους σε σύγκριση με τη χρήση βουπροπιόνης-ναλτρεξόνης συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παγκρεατίτιδας, γαστροπάρεσης και απόφραξης του εντέρου, αλλά όχι με νόσο των χοληφόρων. Δεδομένης της ευρείας χρήσης αυτών των φαρμάκων, αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες, αν και σπάνιες, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από ασθενείς που σκέφτονται να χρησιμοποιήσουν τα φάρμακα για απώλεια βάρους, καθώς ο υπολογισμός οφέλους-κινδύνου για αυτήν την ομάδα μπορεί να διαφέρει από εκείνους που τα χρησιμοποιούν για αντιμετώπιση σακχαρώδη διαβήτη.
Επιμέλεια: Αναστάσιος Τεντολούρης