Mary V. Diaz Santana, Katie M. O’ Brien, Yong- Moon Mark Park, Dale P. Sandler, Clarice R. Weinberg. Persistence of Risk for Type 2 Diabetes After Gestational Diabetes Mellitus. Diabetes Care 2022;45:864-870.
https://doi.org/10.2337/dc21-1430
Ο Διαβήτης Κύησης (ΔΚ) θεωρείται ότι είναι αποτέλεσμα δυσλειτουργίας των β-κυττάρων του παγκρέατος σε γυναίκες με προυπάρχουσα αντίσταση στην ινσουλίνη. Υπολογίζεται ότι επιπλέκει το 6% των κυήσεων και σχετίζεται με εμφάνιση Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2 (ΣΔΤ2).
Στη συγκεκριμένη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ, χρησιμοποιήθηκε ο πληθυσμός μιας προηγούμενης προοπτικής μελέτης παρατήρησης της Sister Study που περιέλαβε μεταξύ 2003-2009 50.884 γυναίκες ηλικίας 35-74 ετών που κατοικούν στις ΗΠΑ και στο Πουέρτο Ρίκο κι είχαν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού. Έγινε καταγραφή δημογραφικών στοιχείων με χρήση ερωτηματολόγιου σχετικά με ηλικία, επίπεδο εκπαίδευσης, εθνικότητας / φυλής και BMI τη δεκαετία των 30 ετών καθώς και την ημερομηνία ένταξης στη μελέτη. Σκοπός της μελέτης ήταν καταρχήν η συσχέτιση του κινδύνου εμφάνισης ΣΔΤ2 ανάλογα με το BMI και τον αριθμό κυήσεων που παρουσίασαν ως επιπλοκή ΔΚ κι ακολούθως πως μεταβάλλεται ο κίνδυνος αυτός σε σχέση με το χρόνο από τη διάγνωση ΔΚ.
Συνολικά η μελέτη περιέλαβε σύμφωνα με τα κριτήρια ένταξης 47471 γυναίκες με μέση ηλικία περί τα 55 έτη. Από αυτές οι 1414 είχαν τουλάχιστον μία κύηση με εμφάνιση ΔΚ, ήταν λίγο νεότερες με μέση ηλικία περί τα 51 έτη κι είχαν υψηλότερο BMI (28.2+/- 6.6 vs 27.4+/- 6.0). Ο επανέλεγχος στη 10 ετία ανέδειξε ότι 6.9% των γυναικών χωρίς ιστορικό ΔΚ και 13.4% των γυναικών με ιστορικό ΔΚ εμφάνισαν ΣΔΤ2. Τα άτομα με ΔΚ παρουσίαζαν αυξημένο κίνδυνο μελλοντικής εμφάνισης ΣΔΤ2 (HR 2.50, 95% CI 2.15 – 2.19). Η παραπάνω συσχέτιση φάνηκε να παρουσιάζει φθίνουσα πορεία με πτώση του HR μετά από κάθε δεκαετία κατά περίπου 24%. Παρόλα αυτά κίνδυνος εμφάνισης ΣΔΤ2 παρέμεινε αυξημένος μέχρι και 35 έτη από τη διάγνωση ΔΚ. Επίσης σημαντική ήταν η συσχέτιση εμφάνισης ΣΔΤ2 με τον αριθμό κυήσεων που παρουσίασαν ως επιπλοκή ΔΚ. Συγκεκριμένα γυναίκες με περισσότερες από 3 εγκυμοσύνες είχαν 7 φορές αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΣΔΤ2 μέσα στα επόμενα 6-15 έτη από την τελευταία κύηση όπου εμφάνισαν ΔΚ (HR 7.15, 95% CI 3.71-13.78) και αντίστοιχα 3 φορές αυξημένο κίνδυνο μετά από 35 έτη (HR 3.08, 95% CI 1.60-5.94). Τέλος η συσσωρευμένη επίπτωση μέχρι τη ηλικία των 80 σε γυναίκες με ιστορικό ΔΚ που δεν είχαν ΣΔΤ2 μέχρι τα 40 έτη ήταν 67.4% (95% CI 59.0-75.6%) στον παχύσαρκο πληθυσμό, 44.3% (95% CI 32.8-57.8%) στον υπέρβαρο πληθυσμό και μόλις 16.1% (95% CI 9.41-26.8%) σε πληθυσμό φυσιολογικού ή χαμηλού BMI.
Συμπερασματικά, ο ΔΚ αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου εμφάνισης ΣΔΤ2. Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται σημαντικά με κάθε επιπλέον κύηση που επιπλέκεται με ιστορικό ΔΚ. Παρά το γεγονός ότι ο εκτιμώμενος κίνδυνος εμφάνισης ΣΔΤ2 μειώνεται με την πάροδο του χρόνου μετά από μία εγκυμοσύνη με ΔΚ, ο κίνδυνος εμφάνισης ΣΔΤ2 παραμένει υψηλός για > 35 έτη. Για το λόγο αυτό γυναίκες που εμφάνισαν ΔΚ θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Επιμέλεια: Αγγελική Μερίτση