Αρχή / Αρχική Σελίδα / Μεσογειακή Διατροφή και Σακχαρώδης Διαβήτης

Μεσογειακή Διατροφή και Σακχαρώδης Διαβήτης

Αρσένου Ελευθερία1, Κωστούλα Βαρβάρα1, Χόνδρου Θηρεσία1

Επιβλέπων: Χάρης Δημοσθενόπουλος1

1 Διαιτολογικό Τμήμα, Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών

 

Τις τελευταίες 3 δεκαετίες ο επιπολασμός του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) έχει αυξηθεί δραματικά σε χώρες όλων των επιπέδων εισοδήματος.7 Περίπου 540 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη, η πλειοψηφία των οποίων ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF)  προβλέπει ότι ο επιπολασμός του Σακχαρώδη Διαβήτη (9,2%) και ο αριθμός των ατόμων με τη νόσο (61 εκατομμύρια) στην Ευρώπη θα αυξηθούν κατά 13 % έως το 2045, παράλληλα με την επιδημία της παχυσαρκίας. 2 Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα το πλήθος των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη αγγίζει το 11% του πληθυσμού.1

Το Μεσογειακό πρότυπο διατροφής (ΜΔ) αποτελεί ένα από τα πιο μελετημένα μοντέλα όσον αφορά τα οφέλη για την υγεία και τον μειωμένο κίνδυνο χρόνιων μη μεταδοτικών ασθενειών.3 Πρόκειται για ένα παραδοσιακό μοντέλο διατροφής που περιλαμβάνει συνήθη φαγητά και ποτά των χωρών γύρω από τη Μεσόγειο Θάλασσα και χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ελαιόλαδου, οσπρίων, ξηρών καρπών και ψαριών, μέτρια πρόσληψη γαλακτοκομικών χαμηλών λιπαρών και αλκοόλ και χαμηλή πρόσληψη κόκκινου κρέατος.8

Η υψηλή προσκόλληση στη ΜΔ συνδέεται με μείωση του κινδύνου εμφάνισης ΣΔτ2 κατά 23%, γεγονός που οφείλεται στη διατροφική σύνθεση του προτύπου αυτού.4 Ειδικότερα, τα διαιτητικά αντιοξειδωτικά έχουν συσχετιστεί με καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο σε άτομα με ΣΔτ2, μειώνοντας την εντερική απορρόφηση γλυκόζης, με ταυτόχρονη βελτίωση της αντίστασης στην ινσουλίνη. Επιπλέον, η υψηλή περιεκτικότητα του διατροφικού μοντέλου σε διαιτητικές ίνες επιβραδύνει την πέψη και την απορρόφηση της γλυκόζης, μειώνοντας τις συγκεντρώσεις ινσουλίνης στο αίμα. Ένα άλλο όφελος της ΜΔ συνιστά η επίδραση αυτής στη διαχείριση του σωματικού βάρους, αποτελώντας έτσι σύμμαχο στην πρόληψη του ΣΔ.5 Παράλληλα η ευεργετική επίδραση του μεσογειακού διατροφικού προτύπου στον γλυκαιμικό έλεγχο και την ευαισθησία στην ινσουλίνη σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, συσχετίστηκε με μειωμένη συχνότητα εμφάνισης μακροχρόνιων επιπλοκών της νόσου, όπως η διαβητική νεφροπάθεια.3 Συμπερασματικά, μια δίαιτα με χαμηλή κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, ζάχαρης αλλά πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια και προϊόντα ολικής αλέσεως, όπως η Μεσογειακή, φαίνεται να είναι ευεργετική για την πρόληψη και διαχείριση του ΣΔτ2.6

Το Μεσογειακό πρότυπο διατροφής έχει περιγραφεί ως άυλη κληρονομιά προάγοντας την υγεία μέσω διατροφικών συνηθειών και πτυχών του τρόπου ζωής, όπως η κοινωνικοποίηση, η ενίσχυση των οικογενειακών δεσμών, η καθημερινή φυσική δραστηριότητα και η συμμετοχή στην προετοιμασία του γεύματος,3 τονίζοντας για ακόμη μία φορά την ανάγκη για άμεση εφαρμογή ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον ΣΔ.1

 

Βιβλιογραφία:

  1. ΕΛΣΤΑΤ (2021), Έρευνα Υγείας
  2. Cho, N. H., Shaw, J. E., Karuranga, S., Huang, Y., da Rocha Fernandes, J. D., Ohlrogge, A. W., & Malanda, B. (2018). IDF Diabetes Atlas: Global estimates of diabetes prevalence for 2017 and projections for 2045. Diabetes research and clinical practice, 138, 271–281.
  3. de Carvalho, G. B., Dias-Vasconcelos, N. L., Santos, R. K. F., Brandão-Lima, P. N., da Silva, D. G., & Pires, L. V. (2020). Effect of different dietary patterns on glycemic control in individuals with type 2 diabetes mellitus: A systematic review. Critical reviews in food science and nutrition, 60(12), 1999–2010.
  4. Papamichou, D., Panagiotakos, D. B., & Itsiopoulos, C. (2019). Dietary patterns and management of type 2 diabetes: A systematic review of randomised clinical trials. Nutrition, metabolism, and cardiovascular diseases : NMCD, 29(6), 531–543.
  5. Sarsangi, P., Salehi-Abargouei, A., Ebrahimpour-Koujan, S., & Esmaillzadeh, A. (2022). Association between Adherence to the Mediterranean Diet and Risk of Type 2 Diabetes: An Updated Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies. Advances in nutrition (Bethesda, Md.), 13(5), 1787–1798.
  6. Uusitupa M, Khan TA, Viguiliouk E, Kahleova H, Rivellese AA, Hermansen K, Pfeiffer A, Thanopoulou A, Salas-Salvadó J, Schwab U, Sievenpiper JL. Prevention of Type 2 Diabetes by Lifestyle Changes: A Systematic Review and Meta-Analysis. 2019 Nov 1;11(11):2611.
  7. World Health Organization (WHO) The WHO Global Diabetes Compact, April 2021
  8. Zeraattalab-Motlagh, S., Jayedi, A., & Shab-Bidar, S. (2022). Mediterranean dietary pattern and the risk of type 2 diabetes: a systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. European journal of nutrition, 61(4), 1735–1748.
Top