ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ

Επιμέλεια: Σαχινίδης Γ. Αλέξανδρος, MD, BSc, MSc, PhDc – Ειδικός Παθολόγος, Ιατρός ΕΛ.ΑΣ. | Θεσσαλονίκη

Τα οφέλη για την υγεία που σχετίζονται με τη σωματική δραστηριότητα συνδέονται εν μέρει με τη «δόση» αυτής, δηλαδή τον τύπο, τη διάρκεια, την ένταση και τη συχνότητα της. Για τη βελτίωση της γενικότερης υγείας, γίνεται σύσταση στο γενικό πληθυσμό να πραγματοποιεί τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έως έντονης αερόβιας άσκησης συμπληρώνοντας τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα, καθώς και ασκήσεις αντιστάσεων τουλάχιστον δύο ημέρες την εβδομάδα, και μείωση του χρόνου της καθημερινής καθιστικής ζωής(1).

O Ευρωπαϊκός Οργανισμός μελέτης της Παχυσαρκίας – The European Association for the Study of Obesity (EASO) και ειδικότερα η Ομάδα Εργασίας για τη σωματική δραστηριότητα, διαμόρφωσε συστάσεις για την καθημερινή πρακτική για τα άτομα που ζουν με υπερβαρότητα ή παχυσαρκία, που ενδεικτικά περιλαμβάνουν (2):

• Βάρος και σύνθεση σώματος. Για την απώλεια βάρους και λίπους συστήνεται ένα πρόγραμμα αερόβιας άσκησης διάρκειας 150 έως 200 λεπτών τουλάχιστον μέτριας έντασης ή υψηλής έντασης διαλειμματικής άσκησης (HIIT) μόνο μετά από αξιολόγηση του καρδιαγγειακού κινδύνου και υπό καθοδήγηση. Για τη διατήρηση βάρους μετά την απώλεια συστήνεται μεγάλος όγκος αερόβιας άσκησης (200 έως 300 λεπτά/εβδομάδα μέτριας έντασης), ενώ για τη διατήρηση της άλιπης μάζας σώματος κατά την απώλεια βάρους προτείνεται πρόγραμμα προπόνησης με αντιστάσεις σε μέτρια έως υψηλή ένταση.
• Καρδιομεταβολική υγεία. Για την απώλεια σπλαχνικού και ενδοηπατικού λίπους συστήνεται πρόγραμμα αερόβιας άσκησης μέτριας έντασης ή ένα πρόγραμμα υψηλής έντασης διαλειμματικής άσκησης (HIIT) μετά από αξιολόγηση και υπό επίβλεψη. Οποιοδήποτε είδος άσκησης (αερόβια, με αντιστάσεις και συνδυασμός τους) ή HIIT βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, ενώ για βελτίωση της αρτηριακής πίεσης προτείνεται πρόγραμμα αερόβιας άσκησης μέτριας έντασης.
• Καλή φυσική κατάσταση. Οποιοδήποτε είδος άσκησης (αερόβια, με αντιστάσεις και συνδυασμός τους) ή HIIT βελτιώνει την καρδιοαναπνευστική ικανότητα, ενώ πρόγραμμα προπόνησης με αντιστάσεις προτείνεται για καλή μυϊκή φυσική κατάσταση.
• Ενεργειακή πρόσληψη και όρεξη. Ένα πρόγραμμα άσκησης δεν θα έχει ουσιαστική επίδραση στην ενεργειακή πρόσληψη των ατόμων με υπερβαρότητα ή παχυσαρκία, αλλά μπορεί να βελτιώσει τις διατροφικές συνήθειες, ενώ φαίνεται ότι η άσκηση παρόλο που μπορεί να αυξήσει την πείνα νηστείας, βελτιώνει τον κορεσμό.
• Βαριατρική επέμβαση. Για επιπλέον απώλεια βάρους και λίπους με άσκηση μετά την επέμβαση, προτείνεται ένα πρόγραμμα άσκησης συνδυασμού αερόβιας προπόνησης και αντιστάσεων, βελτιώνοντας παράλληλα τη φυσική κατάσταση και την άλιπη μάζα σώματος(2).

Παρόλο, λοιπόν, που συστήνονται στα άτομα με υπερβαρότητα ή παχυσαρκία σχεδιασμένα προγράμματα άσκησης σε τακτική βάση, συστήνεται να φτάνουν κατ’ελάχιστο ένα μέτριο επίπεδο δραστηριότητας στην καθημερινότητα τους και ας περιλαμβάνει «μη δομημένες» δραστηριότητες (1,2).

 

2. Canadian Adult Obesity Clinical Practice Guidelines: Physical Activity in Obesity Management. Boulé NG, Prud’homme D. Available from: https://obesitycanada.ca/guidelines/physicalactivity.
   Version 1, August 4, 2020. Canadian Adult Obesity Clinical Practice Guidelines are a living document, with only the latest chapters posted at obesitycanada.ca/guidelines.
3. Exercise training in the management of overweight and obesity in adults: Synthesis of the evidence and recommendations from the European Association for the Study of Obesity Physical Activity Working Group.
   Oppert JM, Bellicha A, van Baak MA, Battista F, Beaulieu K, Blundell JE, Carraça EV, Encantado J, Ermolao A, Pramono A, Farpour-Lambert N, Woodward E, Dicker D, Busetto L. Obes Rev. 2021 Jul;22 Suppl 4(Suppl 4):e13273. doi: 10.1111/obr.13273. Epub 2021 Jun 2. PMID: 34076949.