Πόσο εύκολη είναι η ανάγνωση των ετικετών στα τρόφιμα;

Μπαλή Ιωάννα¹, Μυλωνάκη Μυρτώ¹
Επιβλέπων Διαιτολόγος: Δημοσθενόπουλος Χάρης^1
1 Διαιτολογικό Τμήμα, ΓΝΑ Λαϊκό

 

Η σωστή ανάγνωση των ετικετών βοηθάει τους καταναλωτές με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ) στην επιλογή υγιεινών και ασφαλέστερων προϊόντων για την επίτευξη σταθερών επιπέδων γλυκόζης. Αν και δεν είναι πάντα εύκολη διαδικασία, υπάρχουν κάποιες βασικές αρχές για την αποκωδικοποίηση των ετικετών που αναγράφονται στα συσκευασμένα τρόφιμα. Η αναγραφή διατροφικών πληροφοριών στις συσκευασίες είναι υποχρεωτική και παρέχει πληροφορίες όπως το μέγεθος της μερίδας, τις θερμίδες, τους ολικούς υδατάνθρακες, τις διαιτητικές ίνες, τα προστιθέμενα σάκχαρα, τα λίπη, το νάτριο, το ποσοστό της ημερήσιας πρόσληψης, τα αλλεργιογόνα συστατικά, τα ανόργανα συστατικά, την ποσότητα ορισμένων συστατικών, την καθαρή ποσότητα τροφίμου και την ημερομηνία ανάλωσης ή λήξης.²

Πιο συγκεκριμένα, για τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη, σημαντικές είναι οι πληροφορίες σχετικά με την περιεκτικότητα των τροφίμων σε σάκχαρα. Η ένδειξη «Χωρίς Ζάχαρη» αντιπροσωπεύει περιεκτικότητα σακχάρων <0,5 gr/μερίδα ενώ η ένδειξη «Μειωμένη Ζάχαρη», υποδηλώνει 25 % λιγότερη ζάχαρη σε σχέση με την κανονική εκδοχή του προϊόντος. Επιπλέον η ένδειξη «Χωρίς Προστιθέμενη Ζάχαρη» καταδεικνύει πως δεν έχει προστεθεί καθόλου ζάχαρη ή προϊόντα που περιέχουν ζάχαρη κατά την διάρκεια της επεξεργασίας. Ωστόσο ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην κρυμμένη ζάχαρη που αναγράφεται με ονομασίες όπως ιμβερτοζάχαρο, μελάσα, μερικώς υδρογονωμένο άμυλο, φρουκτόζη, σιρόπι φρουκτόζης, γλυκόζη, σιρόπι γλυκόζης, δεξτρόζη και μαλτόζη. ¹

Όσον αφορά το λίπος, οι διατροφικές δηλώσεις όπως «Χωρίς Λιπαρά», «Χωρίς Κορεσμένο Λίπος» και «Χωρίς trans Λιπαρά» υποδηλώνουν ότι τα τρόφιμα αυτά περιέχουν <0,5 gr/μερίδα. Επιπλέον, οι ενδείξεις «Χαμηλό σε Λίπος» και «Χαμηλό σε Κορεσμένα Λιπαρά» αντικατοπτρίζουν περιεκτικότητα ≤3 gr ολικού λίπους και ≤1 gr κορεσμένου λίπους, αντίστοιχα. Τα τρόφιμα στα οποία αναγράφεται στην συσκευασία τους «Μειωμένο Λίπος», περιέχουν 25 % λιγότερο λίπος σε σχέση με την κανονική εκδοχή του προϊόντος.¹

Παράλληλα εξίσου σημαντική αποτελεί η σωστή ανάγνωση των ετικετών σχετικά με τις διαιτητικές ίνες. Η ένδειξη «Υψηλά Σε Φυτικές Ίνες», φανερώνει περιεκτικότητα >5 gr φυτικών ινών/μερίδα, ενώ η ένδειξη «Καλή Πηγή Φυτικών Ινών», σημαίνει ότι στο τρόφιμο περιέχονται 2,5 με 4,9 gr φυτικών ινών /μερίδα. ¹

Επιπροσθέτως, η επισήμανση «Χωρίς Νάτριο» ή «Χωρίς Αλάτι», σημαίνει ότι το τρόφιμο περιέχει <5 mg νατρίου/μερίδα, ενώ οι ενδείξεις «Πολύ Χαμηλό σε Νάτριο» και «Χαμηλό σε Νάτριο» αντικατοπτρίζουν περιεκτικότητα ≤35 mg νατρίου και ≤140 mg νατρίου αντίστοιχα. Στα τρόφιμα που αναγράφεται η ένδειξη «Μειωμένο Νάτριο», σημαίνει ότι περιέχουν τουλάχιστον 25% λιγότερο νάτριο σε σχέση με την συνηθισμένη εκδοχή του προϊόντος.¹

Τέλος στα τρόφιμα που αναγράφεται η διατροφική δήλωση «Χωρίς Θερμίδες», περιέχονται <5 kcal/μερίδα, ενώ η ένδειξη «Χαμηλό σε Θερμίδες», σημαίνει ότι στο τρόφιμο περιέχονται ≤40 kcal/μερίδα.¹

Με βάση τα παραπάνω, ο καταναλωτής συστήνεται να επιλέγει τρόφιμα που έχουν τουλάχιστον τις ενδείξεις «Μειωμένη Ζάχαρη», «Χαμηλό σε Λίπος», «Χαμηλό σε Κορεσμένα Λιπαρά», «Χαμηλό σε Νάτριο» και «Υψηλό Σε Φυτικές Ίνες». Τέλος, επειδή η ποσότητα των συστατικών των προϊόντων αναγράφεται στην ετικέτα με φθίνουσα σειρά, συστήνεται η αποφυγή τροφίμων που περιέχουν ζάχαρη, πηγές κορεσμένων και trans λιπαρών στις πρώτες θέσεις για την καλύτερη ρύθμιση του βάρους, της γλυκόζης, της χοληστερίνης ή της αρτηριακής πίεσης.

 

Βιβλιογραφία

• Nutrition and Diabetes | ADA. Accessed December 17, 2023. https://diabetes.org/food-nutrition
• Nutrition labelling: policy brief. (n.d.). Retrieved April 30, 2024, from https://www.who.int/publications/i/item/9789240051324